Hà Nội: Tìm giải pháp phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo

Viện Kinh tế Việt Nam tổ chức Hội thảo khoa học “Xin ý kiến Báo cáo tổng hợp Giải pháp phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ở TP. Hà Nội”.
Hà Nội xác định khởi nghiệp và khởi nghiệp sáng tạo là động lực quan trọng của nền kinh tế. Phát triển thị trường khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo được đẩy mạnh, Hà Nội trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo hàng đầu của cả nước.
Những năm qua, TP. Hà Nội đã có nhiều chủ trương, chính sách hỗ trợ, phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp, thúc đẩy hoạt động khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo. Trong xu thế hội nhập và phát triển, Hà Nội xác định khởi nghiệp và khởi nghiệp sáng tạo là động lực quan trọng của nền kinh tế.

Tại sự kiện Hà Nội kết nối Vùng Thủ đô - sáng tạo và phát triển ông Lê Hồng Sơn, Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP Hà Nội từng nêu rõ, Quyết định 768/QĐ-TTg ngày 6-5-2016 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt điều chỉnh quy hoạch xây dựng Vùng Thủ đô Hà Nội đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 đã nêu, Vùng Thủ đô là vùng phát triển kinh tế tổng hợp, có Thủ đô Hà Nội là trung tâm chính trị - hành chính quốc gia, trung tâm lớn về văn hóa, giáo dục, khoa học và công nghệ, kinh tế và giao dịch quốc tế của cả nước; có ý nghĩa quốc tế quan trọng trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan, đến nay hệ sinh thái khởi nghiệp ĐMST của Hà Nội vẫn chưa phát triển tương xứng với tiềm năng vốn có, đặc biệt là doanh nghiệp khởi nghiệp chưa thực sự trở thành ngành kinh tế động lực của Thủ đô bởi những lý do sau:

Thứ nhất, các thành phần của một hệ sinh thái khởi nghiệp ở Hà Nội đã có đủ, nhưng hoạt động chưa có sự kết nối chặt chẽ giữa các thành phần, mối liên kết vẫn còn rời rạc ở quy mô nhỏ, dẫn tới hiệu quả hoạt động chưa cao, do thiếu vắng những cơ chế, chính sách và quy định pháp luật rõ ràng, cũng như sự hỗ trợ cụ thể của chủ thể chính quyền đối với hệ sinh thái khởi nghiệp và các doanh nghiệp khởi nghiệp.

Thứ hai, lĩnh vực khởi nghiệp ĐMST chưa thực sự trở thành động lực quan trọng để nâng cao năng suất lao động, khả năng cạnh tranh, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội Thủ đô.

Thứ ba, số doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo của Hà Nội gọi được vốn từ các quỹ đầu tư rất ít; phần lớn chỉ là doanh nghiệp nhỏ cung cấp sản phẩm, dịch vụ kỹ thuật số, mà chưa phát triển dựa trên nền tảng ĐMST đúng nghĩa.

Thứ tư, trên địa bàn Hà Nội đã có một số khu công nghệ cao (CNC), công viên phần mềm và hàng chục cơ sở vườn ươm, trung tâm hỗ trợ khởi nghiệp có quy mô và lĩnh vực hoạt động khác nhau. Tuy vậy, chưa có một hệ sinh thái và Trung tâm khởi nghiệp và ĐMST đúng nghĩa theo thực tiễn quốc tế tốt nhất.

Thứ năm, với vị thế là Thủ đô, Hà Nội cần đi đầu trong nhiệm vụ phát huy vai trò của các doanh nghiệp lớn do Nhà nước sở hữu và các Tập đoàn tư nhân đã là “kỳ lân” cũng như đội ngũ doanh nghiệp vừa và nhỏ. Họ sẽ tham gia việc thúc đẩy, hỗ trợ cộng đồng startup đổi mới sáng tạo bằng cả nguồn lực tài chính, hạ tầng đất đai, kinh nghiệm quản trị điều hành doanh nghiệp cho đến việc “đặt hàng”, “bao tiêu” các sản phẩm, dự án khởi nghiệp có tính khả thi với thị trường.

Với vị thế là Thủ đô của cả nước Hà Nội cần trở thành thành phố khởi nghiệp hàng đầu quốc gia và khu vực. Để làm được đó, thành phố Hà Nội cần phải thử nghiệm các thể chế vượt trội nhằm phát triển các mô hình kinh doanh mới trong hệ sinh thái khởi nghiệp. Sự hỗ trợ, ủng hộ của các Bộ, ngành, cơ quan trung ương và sự phối hợp tích cực của các Tập đoàn, doanh nghiệp, tổ chức hỗ trợ trên địa bàn thành phố đã tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của Thủ đô.

Năm 2025 TP Hà Nội quyết tâm trở thành trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo hàng đầu của cả nước, UBND Thành phố đã phê duyệt "Đề án hỗ trợ khởi nghiệp sáng tạo trên địa bàn Hà Nội giai đoạn 2019-2025". Qua đó, Hà Nội phấn đấu đến năm 2025 sẽ hỗ trợ phát triển 500 dự án khởi nghiệp sáng tạo và 150 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo thương mại hóa được sản phẩm. 

Ngọc Tú (Báo Diễn đàn Doanh nghiệp)